11 jun 2016

Performance en presentatie skills tips

Over hoe om te gaan met zenuwen en afleidingen, over je houding en je focus

 

ZENUWEN EN FOCUS

Een beetje zenuwen hebben is gezond, maar teveel kan ook belemmerend werken. Het kan zichtbaar zijn in je bewegingen, hoe je er staat en je afleiden van je verhaal.

Het niet willen laten merken dat je zenuwachtig bent kan het juist verergeren. Je zou het wellicht niet verwachten maar het zelf accepteren ervan dat het zichtbaar is maken de zenuwen al minder.
Soms even kort tegen je publiek zeggen dat je het spannend (en belangrijk) vindt je verhaal met anderen te delen, kan van beide kanten het ijs wat doen breken.

Vier tips om de zenuwen te bedwingen en overzicht te houden.
1. Blijf in beweging.
Zodra je zenuwachtig op een stoel gaat zitten afwachten voor je op moet verstijven je spieren en wordt het trillen e.d. alleen maar erger. Ik ging gerust weleens ijsberen of op en neer springen.
2. Weet waarvoor je het doet.
Zeker als je het onderwerp, de boodschap over wil brengen, kijk jezelf dan aan in de spiegel en zeg (hardop of in jezelf): voor wat of wie doe ik dit? Dat goed realiseren haalt het egoïstische weg en geeft focus en rust.
3. Een lijstje met aandachtspunten in de juiste volgorde.
Als je het opeens niet meer weet door de zenuwen of omdat je te diep in je verhaal zit of wordt afgeleid door iets externs, kun je het weer terug oppakken.
4. Durf stiltes te laten vallen.
Dit is belangrijker dan je denkt! Je mag even nadenken en soms geeft het de luisteraar tijd voor bezinning. Als je je zo snel mogelijk uit de stiltes probeert te halen ga je alleen maar struikelen over je woorden en kan het alleen maar langer duren voordat het allemaal weer lekker loopt.


OPLOSSEND VERMOGEN

Ook technisch gaat het geregeld mis: een computer of een beamer die het niet doet. Probeer hier van te voren rekening mee te houden. Heb je ook je lezing als backup op papier staan?
Als het op te lossen is, beslis zelf of je ondertussen door praat. Je kunt ook al de tijd geven aan het publiek om ondertussen vragen te stellen. Een korte pauze inlassen van een minuut of 5 minuten kan best, mensen kunnen dan even naar de wc of met elkaar in gesprek. Veel langer kan storend worden, want het verhaal wordt dan teveel onderbroken.


JE PUBLIEK

Je staat of zit daar om een verhaal te vertellen, iets over te brengen naar anderen. Betrek je publiek dan ook, door je blik soms gericht naar iemand, soms over je gehele publiek te laten gaan. Zit niet een verhaal voor jezelf te vertellen.
Ik ken iemand die ook lezingen geeft en de neiging heeft alleen links van zich te kijken, waardoor dat precies door komt doet er niet toe, maar de mensen die rechts van hem zitten verliezen zichtbaar iets van hun focus en hun interesse erdoor.

 

JOUW STIJL EN NIET DIE VAN EEN ANDER

Stomme vanzelfsprekende tip wellicht: wees jezelf.

Heel belangrijk: probeer niet een zogenaamde juiste lezing te houden, zoals je het uit een boekje hebt geleerd. Past grapjes maken niet bij je, doe het dan a.u.b. niet, het staat dan verzonnen en ongemakkelijk. 

Ben je juist meer spontaan of juist graag goed voorbereid? Doe het op jouw manier maar denk wel aan je publiek. Een saaie monotone informatieve speech zonder enige eigenheid van de spreker en specifieke kennis levert weinig op.
Je openingszin kan al een wereld van verschil maken om de aandacht te krijgen.

 

JE HOUDING, JE PRESENTATIE

Hoe sta je er? Hoe kom je over? Wat doe je aan?
Wil je zakelijk overkomen, relaxt, serieus of...?
Een catheder voor je papier is altijd handig. Als het moet leg het op tafel of houdt het vast maar ga er niet achter verschuilen. En ja een powerpoint is mooi, maar zorg dat je een papieren versie als backup hebt. Echt te vaak meegemaakt dat de powerpoint niet getoond kon worden om welke reden dan ook.


Voel je je onzeker en sta je in elkaar gedoken, dan wordt je er nog onzekerder van. Je mag best zitten, leunen tegen een tafel, maar doe het actief, ga niet onderuit gezakt staan of zitten, dat doet echt aan of je geen interesse in je onderwerp hebt en je publiek. Vindt het leuk en belangrijk wat je doet en wees daar bewust van.

Ga niet schreeuwen maar spreek helder. Haast je nooit! Mensen verstaan en volgen je dan slechter. Door zenuwen of te enthousiast zijn kan dit verergeren. Tuurlijk is dynamiek in een lezing alleen maar mooi en enthousiasme mag klinken, maar onthaast soms.
Als je twijfelt, zelfs halverwege, vraag of iedereen je goed kan verstaan. Beter eerder, want halverwege iemand hebben die eindelijk durft te zeggen dat je niet goed te verstaan bent is erg zonde.

 

WEES VOORBEREID

Bereid je voor. Zelf ga ik in mijn hoofd de volgorde langs en stel ik mij voor dat ik mensen voor mij heb zitten en tegen ze praat. Dat werkt soms ook al goed om voorbereid te zijn op je zenuwen en dat te verminderen. Ook mogelijke vragen die ik krijg, neem ik in mijn hoofd door.
Je kunt ook iemand vragen die je kent om de lezing, voordracht of dergelijke voor te mogen geven en eventueel je vragen stelt. Om je zo meer voorbereid te voelen.

 

TOT SLOT

Je kunt niet gelijk alle tips onthouden en toepassen. Ervaring zal veel ook verbeteren, alhoewel sommigen dezelfde mistakes blijven herhalen. Voor nu, kies er een of twee uit waarvan je weet dat je daar beter op kunt letten.

Tijdens je presentatie of performance overal steeds aan denken leidt teveel af. Iemand die vlakbij zit en technisch kan helpen of je soms even iets kan aanreiken op een briefje of influisteren kan prettig zijn, want je kunt ook niet overal op letten of alles onthouden. Dat is ook niet erg, zolang je maar weet waarvoor en voor wie je het doet.


---
Dit zijn wat tips over hoe je het kunt doen en je presentatie kan verbeteren. Belangrijk is doe wat goed voor je voelt. Een beetje jezelf uitdagen is goed, maar binnen je vermogen en grenzen.

Laatste tip is echt simpel: veel plezier!

Reacties en vragen over deze blog zijn zeer welkom. Als het heeft geholpen en hoe hoor ik dat graag hier, ook eigen ervaringen en tips zijn zeer welkom!