6 sep 2019

Een pleidooi voor meer durf bij zowel de kunstenaar als de toeschouwer/deelnemer van Kunst.

De durf te creëren van kunst neemt af naarmate er focus is op de financiën. Dus niet het geld vooraf, maar wat je ermee kunt verdienen.
Of je bent een van de enkeling die direct al succes had en verkocht. Na VanGogh en zovelen(!), moeten we toch leren begrijpen de waarde van kunst vaak genoeg niet gezien wordt tijdens haar of zijn leven.

Er zijn genoeg kunstenaars die geen kunst voor boven de bank maken en zelfs met hun succes nauwelijks kunnen rondkomen en toch dat het het waard vinden. Toch een bijdrage geven aan beeldtaal en een andere kijk.

Dan nog is de vraag, als je wel dat financiële succes (ook) hebt, voor welke artistieke vorm dan ook, of je dan nog durft jezelf te vernieuwen, met angst op verlies van dat succes. Zonder die nodige durf, je eigen en beeldende grenzen opzoeken, geen ontwikkeling.

Ik heb het vooral over de kunst hier. Niet over ambacht of kunstzinnig werk. We zijn als kunstenaar verloren als we focussen op verkoop. Ja, een opdracht, thema e.d. kan zeker inspireren. En toch is authentieke Kunst, zonder enige bemoeienis vooraf belangrijk.
Kunstenaars zijn helaas ook soort van gedoemd dat ze vaak lastig ander werk aankunnen. Daar is hun geest en levensvisie/stijl vaak niet naar.

Zodra ik bijvoorbeeld een bijbaan had, inspireerde mij zo’n baan totaal niet tot de geëngageerde kunst die ik maak(te).

Als we focussen op financieel nut, ook als overheid, lopen we de Kunst met de grote K mis. Nee, Ambacht en alles is niet minder (of meer) belangrijk. Ook amateurkunst, kunstzinnig en creatief bezig zijn, is een gezonde en nodige toevoeging.
Kunst van een kunstenaar bestaat echter niet in 1 dag, met 1 werk… het vraagt om experiment en durf. Grenzen opzoeken van jezelf en het publiek, daar tegenaan gaan of zelfs overheen. We zijn vaak van het; eerst zien en dan geloven. Begrijpelijk, maar wel een levenshouding die de verrassing, de verwondering geen tot weinig plek geeft.

Ik pleit niet ervoor dat kunstenaars zomaar geld krijgen, maar dat de waarde van een kunstenaar, de Kunst, meer wordt ondersteund, bekeken en gewaardeerd. (Zonder alle marketing poespas trucjes eromheen.)
Zonder al die remmingen van leeftijd en opleidingen voor subsidies. Autodidacten die vernieuwend, origineel, eigen bezig zijn, zijn gewoon kunstenaars.

De zomer expo Europa in de Fundatie te Zwolle was daarom zeer verfrissend. De werken werden anoniem gekozen. Het werk zelf stond er voorop. Dat mag naar mijn mening wat vaker.

Ja, ik ben voor een basisinkomen. Maar voor dat dat ooit zover is, ben ik ervoor dat er in de Kunst weer meer durf zichtbaar wordt. Het experiment weer meer kan en gefaciliteerd wordt. 
Dat kunst niet bestaat om het oog en gevoel te entertainen. En als dat het wel doet, individueel afhankelijk is en de kijker ook eigen mag zijn en niet OEH en AAH's in koor hoeft te roepen.
Ook de toeschouwer en met sommige werken: de deelnemer, mag ook meer ruimte krijgen.
Het mag allemaal best ook mooi zijn, maar kunst kan zelfs het lelijke mooi maken en het mooie lelijk…

Jongeren werden in de Fundatie losgelaten. Toen ik hoorde dat ze het allemaal niets vonden, kon ik mij niet inhouden gewoon het even uit te leggen. Dat het niet altijd gaat om hoe mooi het beeld is, maar wat de bedoeling is. Dat sommige dingen het typische Nederlandse benadrukten bijvoorbeeld. 
Op een foto-werk zie je twee ouderen op een zandverstuiving wandelen en hun voeten laten een spoor achter. Ik zei: de titel is oorlogskinderen... Het zette ze even tot nadenken, tot stilte en eentje bedankte mij gemeend ook.
Net als een taal met woorden, kun je beeldtaal leren, een begin geven.

Kunst kan een spiegel voorhouden, kan verassen, kan doen voelen, denken en ervaren op een andere en beeldende manier. En soms doet het de een niets en de ander veel. Kunst prikkelt en heeft ruimte nodig te ontstaan, te prikkelen.

Veel plezier met durven te maken en te kijken.