9 mrt 2019

Je kind met plezier, durf en eigenheid creatief laten zijn.

Creatief zijn is voor kinderen vaak niet moeilijk, maar het vrij erin voelen en durven helaas wel. Er zijn meningen van andere kinderen en ja, ook ouders. Hoe miniem ook, die kunnen al invloed hebben. Of er wordt niet genoeg ruimte en mogelijkheden gegeven daadwerkelijk creatief te zijn.

In deze blog deel ik graag mijn eigen inzichten en ervaringen, en wellicht inspireert het. Mijn dochter houdt zich wat betreft creativiteit niet in en is zelfs voor mij een inspiratie. Buiten dat elk kind zijn eigen karakter-ingrediënten heeft, is het deels zeker mogelijk het te stimuleren.

Om te beginnen, mijn dochter maakt kunst. Nee, Kunst (met een grote K) volgens haar.
Ze durft, doet, denkt, laat los, geniet, gaat er in op. Altijd? Nee. Vaak? Ja. Zelfs als ik vraag of ze een koekje wilt, wijst ze het bijna beledigd af op zulke momenten. “Ik ben bezig!”

Ze is 5, dus ik weet niet hoe het uiteraard is over een maand, een jaar of meer. Ik kan wel zeggen dat haar vrijheid, focus en zin als ze creatief bezig is, mij zelfs inspireert als kunstenaar. Ooit studeerde ik af aan de kunstacademie . . .
Dat zal uiteraard ook hebben meegespeeld: mijn ervaring en genen.

Toch denk en zie ik dat haar plezier ook voorkomt uit mijn plezier haar zo creatief en op haar eigen manier bezig te zien en haar zien ontwikkelen.

Ja, soms heb ik wel gezegd: gebruik meer dan één kleur, maak het papier vol, maar meestal vroeg ik gewoon: is dit werk af? Zegt ze ja, dan is het af. Soms denkt ze nog even na. Heel soms geef ik tips en voegt ze iets toe. Ze zegt gerust tegen mij NEE! :)

Wilde ze een kleurplaat met alleen zwart vol krassen . . . ook goed. Dat was haar 1-kleur-periode.
Er was en is altijd papier in huis: steviger A3 papier en zelfs rollen papier. Deze schaf ik alleen voor haar aan, want ik teken of schilder niet zelf.

Met voeten verven en over een stuk papier lopen, met handen, sponsjes etc. Van alles heeft ze mogen uitproberen. Ik heb het geluk dat ze netjes is. :D
Weleens doet ze dat samen met een van haar vrienden of met mij op 1 papier samen. Dat laatste heb ik moeite mee, moet ik zeggen, omdat ik het graag haar (kunst)werk laat en het zonder mijn teken-pogingen ik het serieus mooier en creatiever vind. (Andere creatieve/kunstvormen passen beter bij mij. :))

Soms ging ik naast haar zitten tekenen. Dat inspireerde haar dan tot iets soortgelijks te komen. Dat ik werkelijk geniet van haar creaties, laat ik blijken. Dat stimuleert haar ook weer. Soms hang ik het op. Een nieuwe kleurplaat die ze vaak buitenshuis heeft gekleurd, tijdens een uitje of zo, komt op de koelkast. Eén heel opvallend werk komt in een lijst, etc.

Ik probeer niet alleen het woord mooi of goed te gebruiken, maar af te wisselen met: wat leuk! of wat kleurrijk!, etc. Anders krijgt ze 'het beste zijn' kinder-fenomeen. Kan daar slecht tegen, want het is ongezellig en niet zo aardig. Het is immers geen wedstrijdje.

Ze maakt gewoon creaties uit haar hoofd (van wat ze heeft gezien of bedenkt), denkt niet teveel na, terwijl ze ondertussen vaak neuriet, zingt of praat. Soms hele verhalen vertelt ze over de tekening, achteraf of tijdens het tekenen.

Ze herhaalt graag een vorm of een thema en maakt er een hele serie van. Ik bewaar alles, behalve echte onrustige krasjes. Soms zet ik er achterop de datum en het verhaal/beschrijving.

Het jammere is dat ik soms van andere kinderen hoor naar anderen toe, ook naar mijn dochter: dat lijkt niet, ik kan beter tekenen. Wat sowieso niet aardig is om te zeggen. Dan zeg ik gelijk: nee, jij tekent anders, jullie tekenen allebei leuk, mooi.
Er is geen beter. Ze zijn 5! Het is leuk om te doen. Ik geef op dit soort momenten beiden complimenten/leuke reacties: wat origineel, wat vrolijk, wat een mooie kleuren, wat goed nagetekend. Altijd gemeend wel. 

Neem maar aan, de grotere kunstacademies hebben meer met originele kunst, dan dat je per se iets goed en mooi kunt tekenen. Voor alles is een plek. En kom op, het zijn kinderen. De waarde is de interesse, het plezier op die leeftijd . . . en dat zou altijd zo mogen zijn.
Ik vind geregeld een 'krabbeltje' boeiender dan een Rembrandt.

Laat je kind krassen, doen, durven. Nee, ongeïnteresseerd papier gebruiken is zonde. Maar als je ziet dat ze echt plezier hebben, een focus op waar ze mee bezig zijn, een verhaal, laat ze... of doe mee! ;)

Hebben ze moeite te durven? Ga ernaast zitten mee krassen. Geef kleine vrolijke opdrachtjes: teken dit blad vol met zonnen (of zo). Maak het papier vol met één kleur of meerdere kleuren, met verf of krijt, teken wanneer droog er vormpjes op met een zwarte pen (of zo). Als ze het niet weten, geef dat minstens een drietal opties. Ze kiezen er echt wel eentje uit of komen vaak zelf met een idee.
Gewoon een paar keer doen en proberen.

Ik heb soms binnen een korte tijd een huis vol bootjes, hoedjes, vliegtuigjes, eindeloos plak(band) knutselwerkjes, tekeningen, schilderingen... ja, dat vergt wat opruimen soms... we zijn toe aan een atelier :D

Je kind met plezier en interesse laten onderzoeken, ondervinden... en je zult je verbazen en zelf geïnspireerd raken.

Avondklok (gedicht voor Internationale Vrouwendag)

Ik heb vaak in de nacht gelopen door een stad, Den Haag, Istanboel... alleen als vrouw, naar huis van werk of uitgaan. Veel vrouwen durven wanneer avond en nacht niet alleen naar buiten. Dat is van de gekke, vind ik.
Ik durf wel te zeggen dat ik over dit ond
erwerp kennis heb... schreef er een gedicht over dat ik heb voorgedragen tijdens Internationale Vrouwendag Ommen.



Avondklok

Geen vrouw zag ik alleen lopen
door deze schimmige straten
en Nederland wordt veilig gesproken
als ik spreek over reizen
voorbij de grenzen en van omliggende landen

Avondklok
deze bestaat nog in demonen
van grijpgrage handen die zeggen
dat het haar schuld nog eens en ten altijd is

Avondklok
want de oorlog is nog gaande
om vrij rond te kunnen lopen

Assepoesters tijden, verloren
muiltjes geven aan treden
voor hem om het te nemen

Als het moet ga ik op blote voeten
door de nacht heen
trotseer blikken die zich kunnen vergissen
want dat is geen blozen-rood, maar een rode-woede
die borrelt als ik deze straten om mijn huis
alleen in angst kan betreden
omdat moeders leren
wees bang
wees gevreesd
voor de man

Dat het tijd is voor vrienden te worden,
voor moeders hun zoons te leren:
wees geliefd en onbevreesd

Geluidloos slaan van avondklokken,
nooit kwam iets vooruit
door het zwijgen in te stellen

Viviane Rose, 2019